You are here: હોમમા> ગુજરાતી કઠોળ વાનગીઓ > ડાયાબિટીસ હાયપોથાઇરોડીઝમ ખોરાક > બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવા માટે ઓછી મીઠાવાળી શાકભાજી અને દાળની વાનગીઓ | Low Sodium Sabzi Dal recipes in Gujarati | > સુખા મૂંગ રેસીપી (પ્રોટીનથી ભરપૂર ગુજરાતી સૂકા મૂંગ)

સુખા મૂંગ રેસીપી (પ્રોટીનથી ભરપૂર ગુજરાતી સૂકા મૂંગ)

Viewed: 318 times

Tarla Dalal

29 October, 2025

0.0/5 stars 100% LIKED IT | 0 REVIEWS OK

sukha moong recipe | Gujarati dry moong rich in protein, fiber, folic acid | healthy sukha mung for diabetes | dry whole mung sabzi | - Read in English

सूखा मूंग रेसिपी | प्रोटीन, फाइबर, फोलिक एसिड से भरपूर गुजराती सूखा मूंग | स्वस्थ सूखा मूंग | सूखी साबुत मूंग की सब्जी | - हिन्दी में पढ़ें (Sukha Moong, Gujarati Dry Moong in Hindi)

Table of Content

About Sukha Moong, Gujarati Dry Moong

Ingredients

Methods

સુખા મૂંગ | ગુજરાતી સૂકો મૂંગ શેનાથી બને છે?

મગ પલાળીને રાંધવો

સુખા મગ | ગુજરાતી સૂકો મૂંગ બનાવવાની રીત

સુખા મગના સ્વાસ્થ્ય લાભો

Nutrient values

સુખા મૂંગ રેસીપી | પ્રોટીન, ફાઇબર, ફોલિક એસિડથી ભરપૂર ગુજરાતી સૂકો મૂંગ | સ્વસ્થ સુખા મૂંગ | સૂકા આખા મગની શાકભાજી |

સૂકા મગની રેસીપી | ગુજરાતી સૂકા મગ | હેલ્ધી સૂકા મગ | ડ્રાય આખા મગનું શાક એક સરળ, કોઈ પણ ઝંઝટ વિનાની ભારતીય વાનગી છે. સૂકા મગ આયર્ન, મેગ્નેશિયમ, ફોસ્ફરસ અને ઝીંક જેવા પોષક તત્વોથી પણ ભરપૂર છે.

સૂકા મગ બનાવવા માટે, મગને એક ઊંડા વાસણમાં પૂરતા પાણીમાં ૧૫ મિનિટ માટે પલાળો. પાણી નિતારી લો. મગ અને ૧½ કપ પાણીને પ્રેશર કૂકરમાં ભેગા કરો અને ૩ સીટી વાગે ત્યાં સુધી પ્રેશર કૂક કરો. ઢાંકણ ખોલતા પહેલા વરાળને બહાર નીકળવા દો. બાજુ પર રાખો. એક ઊંડા નોન-સ્ટીક પેનમાં તેલ ગરમ કરો, તેમાં રાઈ, જીરું અને હીંગ ઉમેરો અને મધ્યમ આંચ પર ૩૦ સેકન્ડ માટે સાંતળો. હવે તેમાં રાંધેલા મગ, હળદર પાવડર, મરચું પાવડર, ધાણાજીરું પાવડર, લીંબુનો રસ, ખાંડ, કોથમીર અને મીઠું ઉમેરો, સારી રીતે મિક્સ કરો અને વચ્ચે-વચ્ચે હલાવતા રહીને મધ્યમ આંચ પર ૨ મિનિટ માટે રાંધો. ગરમ ગરમ પીરસો.

દરરોજનું ગુજરાતી ભોજન સામાન્ય મસાલાઓ અને પરંપરાગત વઘાર પર આધાર રાખે છે, જેનાથી મિનિટોમાં મોંમાં પાણી આવી જાય તેવી વાનગીઓ બને છે. આ ગુજરાતી સૂકા મગ એ પલાળેલા અને બાફેલા મગની અર્ધ-સૂકી કરી છે, જેને સરળતાથી ઉપલબ્ધ પરંતુ સ્વાદથી ભરપૂર મસાલા પાવડરથી મજેદાર બનાવવામાં આવે છે.

રાઈ અને જીરાનો સુગંધિત વઘાર સૂકા મગનો સ્વાદ વધારે છે, તેને એક સ્વાદિષ્ટ વાનગીમાં પરિવર્તિત કરે છે. તે બનાવવામાં એટલું સરળ છે કે તમે તેને કોઈપણ દિવસે બનાવી શકો છો.

🌿 સ્વાસ્થ્ય લાભો (Health Benefits)

સૂકા મગની રેસીપી | ગુજરાતી સૂકા મગ એક પોષક-સઘન, ઓછી ચરબીવાળી, ઉચ્ચ-પ્રોટીન વાનગી છે જે હળવા અને સ્વાદિષ્ટ હોવા છતાં અનેક સ્વાસ્થ્યની સ્થિતિઓને ટેકો આપે છે. આખા લીલા મગમાંથી બનેલી આ વાનગી ફાઇબર અને વનસ્પતિ-આધારિત પ્રોટીનથી ભરપૂર છે, જે કાર્બોહાઇડ્રેટ્સના શોષણને ધીમું કરીને લોહીમાં શર્કરાનું સ્તર નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે, જેનાથી તે ડાયાબિટીસના દર્દીઓમાટે આદર્શ બને છે. તેનો ઓછો ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ અને ઉચ્ચ ફાઇબર સામગ્રી વજન વ્યવસ્થાપન અને હોર્મોનલ સંતુલનમાં મદદ કરે છે, જે હાઇપોથાઇરોડિઝમ ધરાવતા લોકોને લાભ આપે છે. ઓછા તેલનો ઉપયોગ અને હૃદય માટે અનુકૂળ મસાલા જેમ કે હળદર, જીરું અને રાઈનો ઉપયોગ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર સુધારવા અને હૃદયના સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપવામાં મદદ કરે છે. કુદરતી રીતે ઓછું સોડિયમ હોવાથી, તે ઉચ્ચ રક્તચાપ (હાઈ બ્લડ પ્રેશર) નું સંચાલન કરતા લોકો માટે પણ યોગ્ય છે. વધુમાં, મગ ફોલેટ, આયર્ન અને એન્ટીઑકિસડન્ટોથી ભરપૂર છે, જે સ્વસ્થ ગર્ભાવસ્થા અને ગર્ભના વિકાસ માટે આવશ્યક છે. હળદર, ધાણા અને લીંબુના રસથી હળવા મસાલાવાળી આ પૌષ્ટિક ગુજરાતી વાનગી શરીરને પોષણ આપે છે જ્યારે તેને હળવું, સંતુલિત અને સ્વાદથી ભરપૂર રાખે છે.

🍽️ પીરસવાની રીત (Serving Suggestion)

પરંપરાગત રીતે ડ્રાય આખા મગનું શાક કઢી અને ભાત અથવા કઢી અને રોટલી સાથે પીરસવામાં આવે છે. પરંતુ એક સ્વસ્થ વિકલ્પ તરીકે, આ શાક મલ્ટિગ્રેન રોટી અથવા મેથીની મિસ્સી રોટી સાથે શ્રેષ્ઠ લાગે છે.

📝 હેલ્ધી સૂકા મગ માટે ટિપ્સ (Tips):

મગને પલાળવાનું યાદ રાખો. અમે તેને ૧૫ મિનિટ માટે પલાળ્યા છે, પરંતુ જો સમય હોય તો તેને લગભગ એક કલાક માટે પલાળો. આ રસોઈ પ્રક્રિયાને ઝડપી બનાવવામાં મદદ કરે છે.
ખાતરી કરો કે મગ વધારે પડતા ન રંધાઈ જાય અને નરમ ન થઈ જાય. તે રંધાઈ જવા જોઈએ છતાં તેમનું આખું સ્વરૂપ જાળવી રાખવુંજોઈએ. તે છૂંદેલા (mushy) ન હોવા જોઈએ.
તેને ગરમ અને તાજા માણો. જો કે, તેને કામ પર પણ લઈ જઈ શકાય છે. તે ૪ થી ૫ કલાક સુધી તાજા રહે છે.

સૂકા મગની રેસીપી | ગુજરાતી સૂકા મગ | હેલ્ધી સૂકા મગ | ડ્રાય આખા મગનું શાકનો સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ ફોટા સાથે આનંદ માણો.

સામગ્રી

સુખા મૂંગ માટે

1 કપ મગ (moong)

1 ટેબલસ્પૂન તેલ ( oil )

1/4 ટીસ્પૂન રાઇ (mustard seeds ( rai / sarson)

1/4 ટીસ્પૂન જીરું ( cumin seeds, jeera)

1/4 ટીસ્પૂન હીંગ (asafoetida, hing)

1/4 ટીસ્પૂન હળદર (turmeric powder, haldi)

11/2 ટીસ્પૂન લાલ મરચાંનો પાવડર (red chilli powder)

11/2 ટીસ્પૂન ધાણા પાવડર (coriander (dhania) powder)

2 ટીસ્પૂન લીંબુનો રસ (lemon juice)

એક ચપટી સાકર (sugar)

2 ટેબલસ્પૂન બારીક સમારેલી કોથમીર (finely chopped coriander)

મીઠું (salt) સ્વાદાનુસાર , સ્વાસ્થ્ય માટે પ્રતિબંધિત મીઠું

વિધિ

🍲 મગ બનાવવાની રીત

મગને એક ઊંડા વાસણમાં પૂરતા પાણીમાં ૧૫ મિનિટ માટે પલાળો. પાણી નિતારી લો.
મગ અને ૧½ કપ પાણીને પ્રેશર કૂકરમાં ભેગા કરો અને ૩ સીટી વાગે ત્યાં સુધી પ્રેશર કૂક કરો.
ઢાંકણ ખોલતા પહેલા વરાળને એસ્કેપ થવા દો. બાજુ પર રાખો.
એક ઊંડા નોન-સ્ટીક પેનમાં તેલ ગરમ કરો. તેમાં રાઈ, જીરું અને હીંગ ઉમેરો અને મધ્યમ આંચ પર ૩૦ સેકન્ડ માટે સાંતળો.
હવે તેમાં રાંધેલા મગ, હળદર પાવડર, મરચું પાવડર, ધાણાજીરું પાવડર, લીંબુનો રસ, ખાંડ, કોથમીર અને મીઠું ઉમેરો, સારી રીતે મિક્સ કરો અને વચ્ચે-વચ્ચે હલાવતા રહીને મધ્યમ આંચ પર ૨ મિનિટ માટે રાંધો.
ગરમ ગરમ પીરસો.

સુખા મૂંગ, ગુજરાતી સૂકા મૂંગ રેસીપી સ્ટેપ બાય સ્ટેપ ફોટા સાથે

સુખા મૂંગ | ગુજરાતી સૂકો મૂંગ શેનાથી બને છે?

સુખા મૂંગ | ગુજરાતી સૂકો મૂંગ શેનાથી બને છે? ગુજરાતી સૂકો મૂંગ 1 કપ રાંધેલા મગ (moong) ને કોથમીર અને મસાલા સાથે રાંધીને બનાવવામાં આવે છે.

મગ પલાળીને રાંધવો

1. મગ આવો દેખાય છે. મગ ફોલેટ (વિટામિન B9 અથવા ફોલિક એસિડ) થી ભરપૂર હોય છે જે તમારા શરીરને નવા કોષો, ખાસ કરીને લાલ રક્તકણો, ઉત્પન્ન કરવામાં અને જાળવવામાં મદદ કરે છે. ફ્લેવોનોઇડ્સ જેવા એન્ટીઑકિસડન્ટથી ભરપૂર હોવાથી, મગ રક્ત વાહિનીઓને મુક્ત રેડિકલ દ્વારા થતા નુકસાનને ઘટાડે છે અને બળતરા ઘટાડે છે. તે લોહીના મુક્ત પ્રવાહમાં મદદ કરે છે અને હૃદય માટે સારું છે. મગમાં ચરબી ઓછી અને પ્રોટીન અને ફાઇબર વધુ હોવાથી, મગ ખાવાથી તમે લાંબા સમય સુધી પેટ ભરેલું રહેશો અને વજન ઘટાડવા માટે ઉત્તમ રહેશે. મગના વિગતવાર ફાયદા જુઓ.
2. મગને ધોઈને એક ઊંડા બાઉલમાં પૂરતા પાણીમાં 15 મિનિટ માટે પલાળી રાખો.
3. પાણી કાઢી લો.
4. પ્રેશર કૂકરમાં પલાળેલા મગ મૂકો.
5. 11/2 કપ પાણી ઉમેરો.
6. પ્રેશર કૂકમાં 3 સીટી વગાડો.
7. ઢાંકણ ખોલતા પહેલા વરાળ નીકળવા દો. બાજુ પર રાખો.

સુખા મગ | ગુજરાતી સૂકો મૂંગ બનાવવાની રીત

1. એક ઊંડા નોન-સ્ટીક પેનમાં તેલ ગરમ કરો.
2. 1/4 ટીસ્પૂન રાઇ (mustard seeds ( rai / sarson) ઉમેરો.
3. 1/4 ટીસ્પૂન જીરું ( cumin seeds, jeera) ઉમેરો.
4. 1/4 ટીસ્પૂન હીંગ (asafoetida, hing) ઉમેરો.
5. મધ્યમ તાપ પર ૩૦ સેકન્ડ માટે સાંતળો.
6. રાંધેલા મગ ઉમેરો.
7. 1/4 ટીસ્પૂન હળદર (turmeric powder, haldi) ઉમેરો.
8. 11/2 ટીસ્પૂન લાલ મરચાંનો પાવડર (red chilli powder) ઉમેરો.
9. 11/2 ટીસ્પૂન ધાણા પાવડર (coriander (dhania) powder) ઉમેરો.
10. 2 ટીસ્પૂન લીંબુનો રસ (lemon juice) ઉમેરો.
11. એક ચપટી સાકર (sugar) ઉમેરો.
12. 2 ટેબલસ્પૂન બારીક સમારેલી કોથમીર (finely chopped coriander) ઉમેરો.
13. સ્વાદ પ્રમાણે મીઠું (salt) ઉમેરો.
14. સારી રીતે મિક્સ કરો.
15. સુખા મૂંગ | ગુજરાતી સૂકો મૂંગ | સ્વસ્થ સુખા મગ | મધ્યમ તાપ પર ૨ મિનિટ માટે ક્યારેક ક્યારેક હલાવતા રહી રાંધો.
16. સુખા મૂંગ | ગુજરાતી સુકો મૂંગ | સ્વસ્થ સુખા મગ | ગરમ પીરસો.

સુખા મગના સ્વાસ્થ્ય લાભો

સુખા મગ - પ્રોટીન, ફાઇબર અને આયર્નથી ભરપૂર.
આ ગુજરાતી શાક પ્રોટીન અને ફાઇબરનો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે. વજન પર નજર રાખનારાઓ, હૃદયરોગના દર્દીઓ અને ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે તે એક સમજદાર પસંદગી છે કારણ કે તે તૃપ્તિ મૂલ્ય આપતી વખતે બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે.
શાકાહારીઓએ આ મગની શાકનો લાભ મલ્ટીગ્રેન રોટલી જેવી સ્વસ્થ રોટલી સાથે મેળવીને લેવો જોઈએ. આ મિશ્રણ સારી ગુણવત્તાવાળા પ્રોટીનનું ઉદાહરણ હશે.
શાકમાંથી મળેલું આયર્ન થાકને રોકવામાં મદદ કરશે.
ચાવવામાં સરળ હોવાથી, બાળકો અને વૃદ્ધ નાગરિકોએ પણ શાકનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ અને તેનો લાભ લેવો જોઈએ.

પ્લેટ દીઠ પોષક મૂલ્યો (સંક્ષિપ્ત)

ઊર્જા	229 કૅલ
પ્રોટીન	13.9 ગ્રામ
કાર્બોહાઇડ્રેટ	33.3 ગ્રામ
ફાઇબર	9.8 ગ્રામ
ચરબી	4.6 ગ્રામ
કોલેસ્ટ્રોલ	0 મિલિગ્રામ
સોડિયમ	17 મિલિગ્રામ