You are here: હોમમા> કિડની સ્ટોન માટેની ડાયેટ રેસિપી > ફેટી લીવર ડાયેટ | ફેટી લીવર માટે સ્વસ્થ ભારતીય શાકાહારી વાનગીઓ | લીવર હેલ્થ ડાયેટ | > ચાટ રેસીપી કલેક્શન > ફણગાવેલા કઠોળની રેસિપી > ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠની રેસીપી | કિડની, ફેટી લીવર, ડાયાબિટીસ, કિડની સ્ટોન, બ્લડ પ્રેશર માટે બાફેલા મટકી સ્પ્રાઉટ્સ | |મઠ કેવી રીતે ફણગાવવા |
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠની રેસીપી | કિડની, ફેટી લીવર, ડાયાબિટીસ, કિડની સ્ટોન, બ્લડ પ્રેશર માટે બાફેલા મટકી સ્પ્રાઉટ્સ | |મઠ કેવી રીતે ફણગાવવા |
Tarla Dalal
15 November, 2025
Table of Content
About Sprouted And Boiled Matki
|
|
Ingredients
|
|
Methods
|
|
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠના સ્વાસ્થ્ય લાભો
|
|
મઠ કેવી રીતે ઉગાડવા
|
|
મઠ કેવી રીતે ઉકાળવા
|
|
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ કેટલા દિવસ ટકે છે?
|
|
Nutrient values
|
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠની રેસીપી | કિડની, ફેટી લીવર, ડાયાબિટીસ, કિડની સ્ટોન, બ્લડ પ્રેશર માટે બાફેલા મટકી સ્પ્રાઉટ્સ | |મઠ કેવી રીતે ફણગાવવા | મઠને કેવી રીતે બાફવા | ૨૨ અદ્ભુત તસવીરો સાથે.
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ એ સબ્જીથી લઈને ચાટ અને ચોખાની વાનગીઓ સુધીના અનેક વ્યંજનોમાં એક મૂલ્યવાન ઉમેરો છે. તમારે ફક્ત મઠને ફણગાવવાની કળા શીખવાની છે અને પછી તેને સંપૂર્ણતાથી બાફવાનું છે. મઠને સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ કેવી રીતે ફણગાવવા અને બાફવા તે શીખો.
બાફેલા મઠના ફણગા માટે મઠને લગભગ ૬ કલાક પલાળવાની અને પછી તેને લગભગ ૧૦ થી ૧૨ કલાક માટે ફણગાવવા માટે રાખવાની જરૂર છે. એકવાર ફણગા ફૂટી જાય, પછી ૧¼ કપ પાણીને મીઠાની સાથે ઉકાળો અને તેમાં આ મઠના ફણગાને ૧૫ મિનિટ માટે બાફો.
અંકુરિત અને ઉકાળેલી મટકી એક પોષકતત્વોથી ભરપૂર, વધુ ફાઈબરવાળું અને ઓછું ચરબીયુક્ત આહાર છે, જે સમગ્ર આરોગ્ય માટે ખૂબ લાભદાયક છે। મટકી (મોથે બીન્સ) અંકુરિત થતાં તેની પ્રોટીનની ગુણવત્તા, વિટામિન C અને પાચન ક્ષમતા વધે છે, જેને કારણે તે વધુ પૌષ્ટિક બને છે। તેને ઓછું મીઠું નાખીને ઉકાળવાથી તે હાર્ટ-ફ્રેન્ડલી બને છે અને મીઠું નિયંત્રિત કરનાર લોકો માટે યોગ્ય બને છે। તેનો વધુ ફાઈબર પાચન સુધારે છે, મેટાબોલિઝમ વધારે છે અને ઊર્જા સ્તર સ્થિર રાખે છે, જેથી તે રોજિંદા ભોજનમાં ઉમેરવા માટે ઉત્તમ વિકલ્પ છે।
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ માં એક રસ્ટિક, નટી (nutty) સ્વાદ હોય છે, જે મોટાભાગના મસાલા અને શાકભાજી સાથે સારી રીતે ભળી જાય છે. તેથી, તેને વાનગીમાં ઉમેરતા પહેલા તમારે બે વાર વિચારવું નહીં પડે. તે પોષક તત્ત્વોથી પણ ભરપૂર છે, તેથી તમે તેને તમારા બપોરના ભોજનના સલાડમાં પણ ઉમેરી શકો છો.
આ બાફેલા મઠના ફણગાનો ઉપયોગ કરીને સલાડ બનાવવું ખૂબ જ સરળ છે. ફક્ત તેના પર થોડો મરચું પાવડર, લીંબુનો રસ અને બારીક સમારેલી કોથમીર છાંટીને સારી રીતે મિક્સ કરો. તમારો હેલ્ધી પોર્શન સલાડ તૈયાર છે. ખરેખર તો તેને અન્ય કોઈ ઘટકોની જરૂર નથી.
ડાયાબિટીસ, હાર્ટ રોગ અને વધારે વજન ધરાવતા લોકો માટે અંકુરિત અને ઉકાળેલી મટકી ખૂબ જ ફાયદાકારક છે। તેનો લો ગ્લાઈસેમિક ઈન્ડેક્સ બ્લડ શુગરને સ્થિર રાખે છે અને ધીમે ઊર્જા આપે છે। વધુ ફાઈબર અને પ્લાન્ટ પ્રોટીન તૃપ્તિ વધારતા હોવાથી વજન નિયંત્રણમાં મદદરૂપ છે। તેનો ઓછો સોડિયમ અને વધારે પોટેશિયમ બ્લડ પ્રેશર કાબૂમાં રાખે છે અને સેચ્યુરેટેડ ફેટ ન હોવાને કારણે હાર્ટ હેલ્થ માટે અનુકૂળ છે। વધારે વજન ધરાવતા લોકોને તેની ઓછી કેલરી અને પેટ ભરાવતી ગુણધર્મોથી ખાસ ફાયદો થાય છે।
ફેટી લિવર, કિડની સ્વાસ્થ્ય અને કિડની સ્ટોનના મામલામાં પણ મટકી યોગ્ય રીતે લેવાય તો ફાયદાકારક છે। તેનો વધુ ફાઈબર લિવરમાં ચરબીના જમા થવાનું ઓછું કરે છે, જેથી તે ફેટી લિવર માટે સહાયક બને છે। સ્વસ્થ કિડની ધરાવતા લોકો માટે તે મધ્યમ પ્રમાણમાં સુરક્ષિત છે, પરંતુ ગંભીર કિડની સમસ્યાવાળા લોકોને તેના પોટેશિયમને કારણે માત્રા નિયંત્રિત રાખવી જોઈએ। કિડની સ્ટોનની સમસ્યાવાળા લોકો માટે પણ મટકી સામાન્ય રીતે સુરક્ષિત છે, કારણ કે તેમાં અન્ય દાળોની સરખામણીમાં ઓક્સાલેટ ઓછું હોય છે। કુલ મળીને, અંકુરિત અને ઉકાળેલી મટકી એક શક્તિશાળી અને બહુમુખી આહાર છે, જે ઓછું મીઠું અને સંતુલિત માત્રામાં લેવાથી મેટાબોલિક આરોગ્યને મજબૂત બનાવે છે।
પરંતુ એકવાર તમે મઠ કેવી રીતે ફણગાવવા અને મઠને કેવી રીતે બાફવા માં નિપુણતા મેળવી લો, પછી તમે મઠ સાથે મઠ પુલાવ અથવા મઠની સબ્જી જેવી કેટલીક વાનગીઓ પણ અજમાવી શકો છો.
સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ ફોટા સાથે ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠની રેસીપી | બાફેલા મઠના ફણગા | મઠ કેવી રીતે ફણગાવવા | મઠને કેવી રીતે બાફવા નો આનંદ લો.
Tags
Soaking Time
6 hours
Preparation Time
1 Mins
Cooking Time
15 Mins
Baking Time
0 Mins
Baking Temperature
0
Sprouting Time
0
Total Time
16 Mins
Makes
3 cup
સામગ્રી
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ માટે
1 કપ મઠ , ધોઈને પાણી કાઢેલા
મીઠું (salt) સ્વાદ માટે, સ્વાસ્થ્ય માટે પ્રતિબંધિત મીઠું
વિધિ
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ માટે
- મઠને સાફ કરીને ધોઈ લો અને એક ઊંડા બાઉલમાં પૂરતા પાણી સાથે મિક્સ કરો. ઢાંકણથી ઢાંકી દો અને 6 કલાક માટે પલાળી રાખો.
- સંપૂર્ણપણે પાણી કાઢી લો અને મલમલના કપડા પર મૂકો.મલમલ કાપડની બધી બાજુઓ ભેગી કરો, તેને વાળો અને તેને એક ઊંડા બાઉલમાં ઊંધું મૂકો.
- તેને પાણીથી ભીનું કરો અને ૧૦ થી ૧૨ કલાક માટે ફણગાવવા માટે ગરમ જગ્યાએ બાજુ પર રાખો.
- એકવાર મઠના ફણગા તૈયાર થઈ જાય, પછી એક ઊંડા નોન-સ્ટીક પેનમાં ૧¼ કપ પાણી અને મીઠું નાખીને ઉકાળો અને સારી રીતે મિક્સ કરો.
- તેમાં ફણગાવેલા મઠ ઉમેરો અને સારી રીતે મિક્સ કરો. ઢાંકણથી ઢાંકી દો અને મધ્યમ તાપ પર 15 મિનિટ સુધી ક્યારેક ક્યારેક હલાવતા રહો.
- જરૂર મુજબ ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠનો ઉપયોગ કરો.
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ રેસીપી સ્ટેપ બાય સ્ટેપ ફોટા સાથે
- ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠમાં પ્રોટીન, કેલ્શિયમ, આયર્ન અને ફાઇબર ભરપૂર હોય છે.
- પ્રોટીન આપણા શરીરના દરેક કોષને પોષણ આપે છે, અને જ્યારે કેલ્શિયમ સાથે જોડવામાં આવે છે ત્યારે તે હાડકાંને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે.
- ફાઇબર અને પ્રોટીન એકસાથે તમને તૃપ્તિનું મૂલ્ય આપવામાં મદદ કરે છે. આ તમને કલાકો સુધી પેટ ભરેલું રાખે છે અને વધુ પડતું ખાવાનું ટાળે છે. આમ વજન ઘટાડવા માંગતા લોકો માટે આ યોગ્ય છે.
- તેમાં રહેલું ફાઇબર ડાયાબિટીસ અને હૃદયના દર્દીઓ માટે પણ ફાયદાકારક છે. બ્લડ સુગર અને કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે તેને થોડી શાકભાજી સાથે મિક્સ કરો.
- આ ફણગાવેલા મઠમાં રહેલું આયર્ન હૃદયમાં ઓક્સિજનનો યોગ્ય પુરવઠો સુનિશ્ચિત કરશે.
- અહીં મઠના ફણગાવેલા મઠને પૂરતા પાણીથી ઉકાળવામાં આવ્યા છે જેથી પાણીમાં દ્રાવ્ય વિટામિન્સનું નુકસાન ન થાય, જે ઊર્જા ચયાપચયમાં ભાગ લે છે.
- સોડિયમનું પ્રમાણ ખૂબ વધારે ન હોવાથી, આનો સમાવેશ હાઇપરટેન્શન ડાયેટમાં પણ કરી શકાય છે. દરરોજ મીઠાની માત્રાના આધારે તેનો ઉપયોગ મર્યાદિત કરવાની જરૂર છે.
-
-
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠકી માટે સૌપ્રથમ સારી ગુણવત્તાના મોથ બીન્સ પસંદ કરો. કઠોળ ધૂળમુક્ત અને પથ્થરો, કાટમાળ અને જંતુઓથી મુક્ત છે કે નહીં તેની ખાતરી કરવા માટે તેનું નિરીક્ષણ કરો.
-
એક ઊંડા બાઉલમાં લગભગ 1 કપ મઠ લો.
-
તેને પૂરતા પાણીથી સારી રીતે ધોઈ લો.
-
પાણીને ચાળણીથી કાઢી નાખો અને પાણી કાઢી નાખો.
-
ધોયેલા મઠી બીજા ઊંડા બાઉલમાં નાખો.
-
ફરીથી પૂરતું પાણી ઉમેરો. આ વખતે પાણી મઠ પલાળી રાખવા માટે છે.
-
તેને ઢાંકણથી ઢાંકી દો અને 6 કલાક માટે પલાળી રાખો. પલાળી રાખવાથી મઠ ફૂલી જાય છે અને તેને અંકુરિત થવામાં સરળતા રહે છે.
-
6 કલાક પછી, ફરીથી પાણી કાઢી નાખો અને તેને કાઢી નાખો.
-
હવે મઠ ફણગાવેલા માટે, સપાટ સપાટી પર મલમલ કાપડ મૂકો. અંકુરિત થવા માટે મલમલ કાપડ શ્રેષ્ઠ પસંદ કરવામાં આવે છે કારણ કે હવા સરળતાથી પસાર થઈ શકે છે. યાદ રાખો કે કોઈપણ કઠોળને અંકુરિત કરવા માટે હવા એક મહત્વપૂર્ણ પરિબળ છે. વૈકલ્પિક રીતે તમે પલાળેલા મટકી બીન્સને ચાળણીમાં મૂકી શકો છો અને તેના પર ઢાંકણ ઢાંકી શકો છો. તેના પર પલાળેલા મઠકીના દાણા મૂકો.
-
મલમલના કાપડની બધી બાજુઓ મધ્ય તરફ ઉંચી કરો અને તેને ફેરવો અને તેને ઢીલી રીતે સીલ કરો.
-
સીલ કરેલી બાજુને એક બાઉલમાં ઊંધી મૂકો. જરૂર મુજબ નીચે મૂકો, નહીં તો મલમલનું કાપડ ખુલી શકે છે અને મઠના દાણાને અંકુર ફૂટવા માટે પૂરતી ગરમી નહીં મળે. ઉષ્ણતા એ અંકુર ફૂટવા માટે જરૂરી બીજું મહત્વપૂર્ણ પરિબળ છે.
-
મલમલના કપડાને ખૂબ ઓછા પાણીથી ડુબાડો. અંકુર ફૂટવા માટે આ ત્રીજું મહત્વપૂર્ણ પરિબળ છે. વધારે પાણી અંકુર ફૂટવાની પ્રક્રિયાને બગાડી શકે છે. તેથી મલમલના કપડા પર ખૂબ ઓછું પાણી છાંટવું.
-
આને અંકુર ફૂટવા માટે લગભગ 10 થી 12 કલાક માટે ગરમ જગ્યાએ બાજુ પર રાખો. જો તમે તેને ચાળણીમાં મૂક્યા હોય, તો પછી તેને બે વાર વચ્ચે ફેંકી દો.
-
અંકુર ફૂટેલા મઠ આ રીતે દેખાય છે.
-
-
-
હવે ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ માટે, એક ઊંડા નોન-સ્ટીક પેનમાં 11/4 કપ પાણી ઉકાળો. રાંધ્યા પછી પાણી નીકળી ન જાય અને પાણીમાં દ્રાવ્ય વિટામિન્સ તેની સાથે બહાર ન જાય તે માટે અમે પાણીની ચોક્કસ માત્રા માપી છે.
-
સ્વાદ મુજબ મીઠું ઉમેરો.
-
પાણી ઉકળી ગયા પછી, ફણગાવેલા મઠ ઉમેરો.
-
ચમચાનો ઉપયોગ કરીને સારી રીતે મિક્સ કરો.
-
ઢાંકણથી ઢાંકી દો અને મધ્યમ તાપ પર લગભગ 15 મિનિટ સુધી રાંધો. રાંધ્યા પછી, તમને લગભગ 3 કપ ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ મળશે.
-
વચ્ચે વચ્ચે હલાવતા રહો અને તેમાં પાણીનું પ્રમાણ તપાસતા રહો.
-
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ આ રીતે દેખાય છે.
-
ફણગાવેલા પોહા, ફણગાવેલા મસાલા મટકી અને ફણગાવેલા મટકી અને કોથમીરના મીની ઉત્તપાના રૂપમાં ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠનો આનંદ માણો.
-
આ ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠ રેફ્રિજરેટરમાં રાખવાથી 2 દિવસ સુધી ટકે છે. રેફ્રિજરેટરમાં રાખતા પહેલા બાફેલા મઠ સારી રીતે ઠંડા કરો.
પ્લેટ દીઠ પોષક મૂલ્યો (સંક્ષિપ્ત)
| ઊર્જા | 237 કૅલ |
| પ્રોટીન | 16.9 ગ્રામ |
| કાર્બોહાઇડ્રેટ | 40.5 ગ્રામ |
| ફાઇબર | 3.2 ગ્રામ |
| ચરબી | 0.8 ગ્રામ |
| કોલેસ્ટ્રોલ | 0 મિલિગ્રામ |
| સોડિયમ | 21 મિલિગ્રામ |
ફણગાવેલા અને બાફેલા મઠની રેસીપી કેલરી માટે અહીં ક્લિક કરો
-8791.webp?w=150&format=webp)
