You are here: હોમમા> ઉત્તર પ્રદેશ ફૂડ | ઉત્તર પ્રદેશ વાનગીઓ | ઉત્તર પ્રદેશની વાનગીઓ | > ભારતીય વ્યંજન > ગુજરાતી વ્યંજન > ગુજરાતી કચુંબર / ચટણી / અથાણાં વાનગીઓ > આમળા મુરબ્બા રેસીપી | આમળાનો મુરબ્બો | ગુજરાતી આમળાનું અથાણું | ઇન્ડિયન વિન્ટર પિકલ |
આમળા મુરબ્બા રેસીપી | આમળાનો મુરબ્બો | ગુજરાતી આમળાનું અથાણું | ઇન્ડિયન વિન્ટર પિકલ |
Tarla Dalal
02 December, 2025
Table of Content
આમળા મુરબ્બા રેસીપી | આમળાનો મુરબ્બો | ગુજરાતી આમળાનું અથાણું | ઇન્ડિયન વિન્ટર પિકલ | amla murabba in Gujarati |
એક અમૂલ્ય શિયાળુ પ્રિઝર્વ (સંરક્ષિત વાનગી). આમળા (ઇન્ડિયન ગૂસબેરી) ઘણા હર્બલ ટોનિક્સમાં મુખ્ય ઘટક હોય છે કારણ કે તે લીવર, આંખો અને પેટ માટે સારા માનવામાં આવે છે. આમળા વિટામિન સીનો સૌથી સમૃદ્ધ જાણીતો સ્ત્રોત છે. આમળા શિયાળાના મહિનાઓ દરમિયાન પુષ્કળ પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધ હોય છે. હું ખરેખર દર વર્ષે આ ફળનો મોટો જથ્થો આમળાનો મુરબ્બો બનાવવા માટે ખરીદું છું. એલચી અને કેસરના સ્વાદવાળી ચાસણીમાં બાફેલા આખા આમળા મારી અંગત મનપસંદ વાનગીઓમાંથી એક છે.
આ આમળાનો મુરબ્બો બનાવવાની ઘણી પરંપરાગત વાનગીઓ છે. કેટલાક આમળાને રાતોરાત ફટકડી (alum/phitkari) માં પલાળી રાખે છે, જ્યારે અન્ય લોકો આમળાને સૂર્યપ્રકાશમાં સૂકવે છે. હું આમળાનો કડવો રસ કાઢવા માટે તેને ઉકળતા પાણીમાં રાંધવાનું સૌથી સરળ માનું છું.
આખી પ્રક્રિયામાં લગભગ ૨ થી ૩ દિવસ લાગે છે. પહેલા આમળાને પાતળી ખાંડની ચાસણીમાં ધીમા તાપે રાંધીને ૨ દિવસ માટે બાજુ પર રાખવામાં આવે છે, જે દરમિયાન આમળા ધીમે ધીમે ચાસણીને શોષી લે છે. ત્રીજા દિવસે, ચાસણીને ફરીથી ફ્લેવરિંગ સાથે ઉકાળવામાં આવે છે, જેથી તે જાડી મધ જેવી કન્સિસ્ટેન્સી સુધી પહોંચે અને પછી તેમાં આમળા ઉમેરવામાં આવે છે. આ જાડી ચાસણી આમળાના મુરબ્બાના સંરક્ષણમાં મદદ કરે છે અને આમળાના તીખા અને એસિડિક સ્વાદને પણ પૂરક બનાવે છે.
જ્યારે લાંબા સમય સુધી સાચવવામાં આવે છે, ત્યારે આમળાના મુરબ્બાની ચાસણી ઘેરા બદામીથી લઈને લગભગ કાળા રંગની થઈ જાય છે અને આમળાના તમામ ગુણોને શોષી લે છે. મને ખાતરી છે કે તમને આ આમળા મુરબ્બા રેસીપી એટલી જ ગમશે જેટલો મને તે તમારા માટે બનાવવામાં આનંદ આવ્યો છે.
❓ આમળાનો મુરબ્બો ભારતના કયા રાજ્યોમાં બને છે?
(Amla Ka Murabba is Made in Which States?)
આમળાનો મુરબ્બો (ઇન્ડિયન ગૂસબેરી પ્રિઝર્વ) એ એક પરંપરાગત તૈયારી છે જે ભારતના ઘણા રાજ્યોમાં, ખાસ કરીને ઉત્તર, મધ્ય અને પશ્ચિમ ભારતમાં બનાવવામાં આવે છે અને તેનો આનંદ લેવામાં આવે છે.
જોકે તે સમગ્ર ભારતમાં પ્રચલિત છે, તે ખાસ કરીને નીચેના રાજ્યોમાં પ્રખ્યાત અને વ્યાપકપણે બનાવવામાં આવે છે:
નોંધપાત્ર લોકપ્રિયતા ધરાવતા રાજ્યો:
- ઉત્તર પ્રદેશ: તેના આમળા મુરબ્બા માટે કદાચ સૌથી વધુ પ્રખ્યાત છે, ખાસ કરીને અલ્હાબાદ (પ્રયાગરાજ) અને વારાણસી જેવા શહેરોમાં. તે ઘણા ઘરોમાં એક મુખ્ય વાનગી છે અને અહીં મોટા પાયે વ્યાપારી ધોરણે પણ તેનું ઉત્પાદન થાય છે.
- રાજસ્થાન: રાજસ્થાની ભોજનનો એક મુખ્ય ભાગ છે, જ્યાં આ પ્રકારના પ્રિઝર્વ (મુરબ્બા) ઐતિહાસિક રીતે લાંબા, સૂકા મોસમો અને મુસાફરી દરમિયાન પોષણ માટે આવશ્યક હતા.
- ગુજરાત: ગુજરાતી ઘરોમાં સામાન્ય રીતે બનાવવામાં આવે છે અને તેનું સેવન કરવામાં આવે છે, જે ઘણીવાર પાચક સહાયક (digestive aid) અથવા મીઠી સાથી વ્યંજન તરીકે વપરાય છે.
- મહારાષ્ટ્ર: મરાઠીમાં આવળાચા મુરબ્બા તરીકે ઓળખાય છે, તે એક સામાન્ય હોમમેઇડ ઉપચાર અને ટ્રીટ છે.
- મધ્ય પ્રદેશ: જ્યાં આમળા પુષ્કળ પ્રમાણમાં ઉગાડવામાં આવે છે તે પ્રદેશોમાં વ્યાપકપણે તૈયાર કરવામાં આવે છે.
- પંજાબ અને હરિયાણા: શિયાળાની ઋતુમાં તેના સ્વાસ્થ્ય લાભો માટે તેનું સેવન કરવામાં આવે છે.
દિલ્હી: એક મુખ્ય રાંધણ કેન્દ્ર હોવાને કારણે, તે પરંપરાગત મીઠાઈઓ, અથાણાં અને પ્રિઝર્વ વેચતી તેની પ્રખ્યાત દુકાનોમાં વ્યાપકપણે ઉપલબ્ધ છે.
નીચે આપેલા સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ ફોટા સાથે આમળા મુરબ્બા રેસીપી | આમળાનો મુરબ્બો | ગુજરાતી આમળાનું અથાણું | ઇન્ડિયન વિન્ટર પિકલ | amla murabba in Gujarati | કેવી રીતે બનાવવી તે શીખો.
Tags
Soaking Time
0
Preparation Time
10 Mins
Cooking Time
75 Mins
Baking Time
0 Mins
Baking Temperature
0
Sprouting Time
0
Total Time
85 Mins
Makes
3 કપ
સામગ્રી
આમળાના મુરબ્બો માટે
20 આમળો (amla)
2 1/2 કપ સાકર (sugar)
1/4 ટીસ્પૂન એલચીનો પાવડર (cardamom (elaichi) powder)
વિધિ
આમળાના મુરબ્બો માટે
- આમળાને સારી રીતે ધોઈ લો. નિયમિત અંતરે કાંટાથી કોરી નાખો.
- એક તપેલીમાં પુષ્કળ પાણી ઉકાળો, આમળા ઉમેરો અને 10 મિનિટ સુધી ઊંચી આંચ પર ઉકાળો. પાણી કાઢીને બાજુ પર રાખો.
- ખાંડને 3 કપ પાણીમાં ઓગાળીને ચાસણીને ઉકાળો. આમળા ઉમેરો અને ધીમા તાપે લગભગ 30 થી 40 મિનિટ સુધી અથવા આમળા નરમ થાય ત્યાં સુધી રાંધો.
- મિશ્રણને સંપૂર્ણપણે ઠંડુ થવા દો. ઓછામાં ઓછા 48 કલાક માટે ઠંડી સૂકી જગ્યાએ ઢાંકીને રાખો, જેથી આમળા ચાસણીમાં પલાળી જાય.
- ત્રીજા દિવસે, આમળાને ચાસણીમાંથી કાઢી લો, ચાસણીમાં એલચી પાવડર અને કેસર નાખીને 2 થી 3 તાર સુસંગતતા સુધી ઉકાળો. આમળા ઉમેરો અને 3 થી 4 મિનિટ સુધી ઉકાળો.
- આમળા મુરબ્બાને સંપૂર્ણપણે ઠંડુ થવા દો.
- આમળા મુરબ્બાને જંતુરહિત કાચની બરણીમાં બોટલમાં ભરો. ઓરડાના તાપમાને 1 વર્ષ સુધી સ્ટોર કરો.
